Zaciągając kredyt hipoteczny, stajemy przed koniecznością spłaty nie tylko pożyczonej kwoty, ale również odsetek. To one, obok rat kapitałowych, składają się na comiesięczne zobowiązanie. Zrozumienie mechanizmu działania oprocentowania jest kluczowe dla świadomego zarządzania domowym budżetem.
Oprocentowanie kredytu hipotecznego – zarówno w przypadku oprocentowania zmiennego, jak i okresowo stałego – zazwyczaj składa się z dwóch głównych elementów:
Marża banku
Stopa referencyjna (np. WIBOR lub, w przyszłości, wskaźniki takie jak WIRON/POLSTR)
1. Marża banku 🏦
Marża to stały element oprocentowania kredytu, który stanowi zarobek banku. Jej wysokość jest ustalana indywidualnie przez bank i zależy od wielu czynników, takich jak:
Ocena ryzyka kredytowego klienta (tzw. credit scoring).
Wysokość wkładu własnego.
Wartość kredytu w stosunku do wartości nieruchomości (LTV – Loan to Value).
Dodatkowe produkty zakupione w banku (np. ubezpieczenia, ROR).
Aktualna polityka cenowa banku.
Marża jest podawana jako stała wartość procentowa (np. $2,5\%$) i nie zmienia się przez cały okres kredytowania, chyba że umowa przewiduje inne zasady (np. obniżenie marży po spełnieniu określonych warunków).
2. Stopa referencyjna (WIBOR) 📈
Drugim, i dla wielu kredytobiorców najbardziej dynamicznym, składnikiem oprocentowania jest stopa referencyjna. To element, który wprowadza zmienność do oprocentowania kredytu (w przypadku oprocentowania zmiennego) i bezpośrednio przekłada się na wysokość comiesięcznej raty.
Obecnie najczęściej stosowanym wskaźnikiem referencyjnym w kredytach hipotecznych o zmiennym oprocentowaniu jest WIBOR (Warsaw Interbank Offer Rate).
WIBOR to referencyjna wysokość oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym. Jest to średnia stopa, po jakiej banki komercyjne są skłonne pożyczyć sobie wzajemnie pieniądze na określony czas.
Rodzaje WIBOR-u w kredytach
W umowach kredytowych najczęściej spotykamy się z dwoma rodzajami WIBOR-u, różniącymi się okresami, na jakie ustalana jest stopa:
WIBOR 3M (trzymiesięczny): Oprocentowanie kredytu (a tym samym rata) aktualizuje się co 3 miesiące.
WIBOR 6M (sześciomiesięczny): Oprocentowanie kredytu (a tym samym rata) aktualizuje się co 6 miesięcy.
Wysokość oprocentowania zmiennego wyrażana jest wzorem:
Oprocentowanie = WIBOR (np. 3M lub 6M) + (Marża Banku)
Wzrost WIBOR-u automatycznie podnosi oprocentowanie kredytu i tym samym zwiększa ratę. Analogicznie, spadek WIBOR-u powoduje obniżenie raty.
Co wpływa na WIBOR?
Kluczowym czynnikiem wpływającym na wysokość WIBOR-u są podstawowe stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego (NBP), ustalane przez Radę Polityki Pieniężnej (RPP). Kiedy RPP podnosi stopy procentowe (zwykle w celu walki z inflacją), banki drożej pożyczają sobie pieniądze, co skutkuje wzrostem WIBOR-u.
W ostatnich latach Polska, podobnie jak wiele innych krajów, doświadczyła znaczących zmian na rynku stóp procentowych.
Lata 2015-2021: Był to okres historycznie niskich stóp procentowych, co miało bezpośrednie przełożenie na niski poziom WIBOR-u (często poniżej 2% lub nawet 1%). Był to czas bardzo niskich rat dla kredytobiorców.
Lata 2021-2023: W odpowiedzi na gwałtownie rosnącą inflację, Rada Polityki Pieniężnej rozpoczęła cykl podwyżek stóp procentowych NBP. Spowodowało to drastyczny wzrost WIBOR-u, który osiągnął poziom w okolicach 7%. Dla kredytobiorców o zmiennym oprocentowaniu oznaczało to znaczące zwiększenie wysokości rat.
Ostatni Okres (po 2023): Wskaźniki WIBOR zaczęły wykazywać tendencję spadkową, choć utrzymują się na poziomie znacząco wyższym niż w okresie niskich stóp (przed 2021 rokiem). Spadek ten jest związany z ustabilizowaniem, a następnie obniżaniem stóp procentowych NBP. WIBOR 3M i 6M oscylował w tym czasie wokół poziomu 6%, a później notował dalsze spadki (np. w drugiej połowie 2025 roku WIBOR 3M i 6M zaczał spadać do poziomu poniżej 5%, a obecnie wynosi poniżej 4,5%).
Pamiętaj! Wzrost stóp procentowych NBP jest sygnałem do wzrostu WIBOR-u, a obniżki stóp – do jego spadku.
Warto wiedzieć, że wskaźnik WIBOR ma zostać zastąpiony przez nowe wskaźniki referencyjne, takie jak WIRON (Warszawa Interbank Overnight Rate) lub POLSTR (Polish Secured Overnight Rate). Zgodnie z zapowiedziami, proces ten ma potrwać do 2028 roku, ale już teraz banki mogą oferować kredyty oparte na wskaźniku WIRON. Jest to element dążenia do większej przejrzystości na rynku finansowym i ma na celu urealnienie kosztu pieniądza.
Jesteś zainteresowany szczegółową analizą, jak wzrost lub spadek WIBOR-u wpłynie na Twoją ratę kredytu? Mogę przeprowadzić symulację dla przykładowej kwoty kredytu i marży banku. Skontaktuj się ze mną już dziś.
Notowanie WIBOR możesz sprawdzić turaj WIBOR - Stopy procentowe - Bankier.pl
opublikowano 31 października 2025