Jak zbudować dom na zgłoszenie? Pełny przewodnik po nowych przepisach.
Marzysz o własnym domu, ale przerażają cię długotrwałe formalności związane z pozwoleniem na budowę? Dom na zgłoszenie to rozwiązanie, które od 2022 roku znacząco upraszcza proces inwestycyjny. Sprawdź, jak go wybudować, jaką może mieć powierzchnię i na jakich gruntach jest to możliwe. Odkryj uproszczoną procedurę budowy domu do 70 m²!
Dom na zgłoszenie: co to właściwie oznacza?
Dom na zgłoszenie (potocznie nazywany "domem bez pozwolenia") to procedura wprowadzona nowelizacją prawa budowlanego, która umożliwia wzniesienie jednorodzinnego budynku mieszkalnego do określonej powierzchni zabudowy, bez konieczności uzyskiwania tradycyjnego pozwolenia na budowę. Wystarczy, że złożysz stosowne zgłoszenie w odpowiednim urzędzie.
Jaka powierzchnia domu na zgłoszenie? Kluczowe wymiary
Kluczowym warunkiem skorzystania z uproszczonej procedury jest ograniczenie powierzchni budynku:
Powierzchnia zabudowy (obrys zewnętrzny): Maksymalnie 70 m². Jest to kluczowy parametr, mierzony po obrysie zewnętrznym ścian.
Liczba kondygnacji: Dom może być maksymalnie dwukondygnacyjny (np. parter i użytkowe poddasze). Przy racjonalnym rozplanowaniu, powierzchnia użytkowa takiego domu może sięgnąć nawet 100 m²!
Własne cele mieszkaniowe: Inwestycja musi być realizowana na własne potrzeby mieszkaniowe.
Obszar oddziaływania: Obszar oddziaływania budynku musi mieścić się w całości na działce lub działkach, na których jest projektowany.
Ważne: W procedurze zgłoszenia, w przypadku domów do 70 m² przeznaczonych na własne cele mieszkaniowe, inwestor nie musi zatrudniać kierownika budowy ani prowadzić dziennika budowy. Odpowiedzialność za kierowanie budową spoczywa wówczas na inwestorze (konieczne jest złożenie odpowiedniego oświadczenia).
Gdzie można wybudować dom na zgłoszenie? Warunki lokalizacyjne
Gdzie postawić dom na zgłoszenie? Możesz to zrobić na działce, która spełnia warunki zabudowy określone przez:
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP): Jeśli twoja działka jest objęta MPZP, to właśnie ten dokument określa parametry zabudowy (np. minimalne odległości od granic, wysokość, kąt nachylenia dachu).
Decyzja o warunkach zabudowy (WZ): Jeśli dla twojego terenu nie ma MPZP, musisz uzyskać decyzję WZ, która jest wydawana w uproszczonym trybie (w przypadku domu do 70 m² nawet do 21 dni).
Zgłoszenie budowy składasz w starostwie powiatowym lub urzędzie miasta na prawach powiatu właściwym dla lokalizacji działki. Możesz zacząć budowę, jeśli urząd nie wniesie sprzeciwu w ciągu 21 dni od daty złożenia kompletnego zgłoszenia (tzw. milcząca zgoda).
Rodzaje gruntów pod budowę domu na zgłoszenie
Przeznaczenie gruntu to jeden z najważniejszych elementów. Najłatwiej budować na:
Działce budowlanej: Przeznaczonej pod zabudowę mieszkaniową w MPZP lub posiadającej wydaną decyzję WZ.
Gruntach rolnych klasy IV-VI: Nowe przepisy pozwalają na budowę domu do 70 m² na takich gruntach bez konieczności uzyskania zgody na zmianę ich przeznaczenia (odrolnienia), pod warunkiem, że spełnione są kryteria domu na zgłoszenie (m.in. własne cele mieszkaniowe).
Uwaga: Budowa na gruntach rolnych wysokich klas (I-III) nadal wymaga skomplikowanej procedury odrolnienia. Zawsze warto sprawdzić aktualne przepisy w urzędzie gminy/miasta oraz u geodety, aby upewnić się, że twoja działka nadaje się pod planowaną inwestycję.
Budowa domu na zgłoszenie krok po kroku – uproszczona procedura
Sprawdzenie zgodności: Zweryfikuj, czy twoja działka jest objęta MPZP lub uzyskaj decyzję WZ. Sprawdź warunki dotyczące m.in. odległości od granic działki (standardowo 3m/4m).
Projekt budowlany: Mimo uproszczonej procedury, jednorodzinny dom mieszkalny na zgłoszenie wymaga projektu budowlanego. Musi on być sporządzony przez uprawnionego projektanta i zawierać m.in. projekt zagospodarowania działki.
Skompletowanie dokumentów: Przygotuj wniosek zgłoszenia wraz z projektem architektoniczno-budowlanym, projektem zagospodarowania działki oraz oświadczeniami (o prawie do dysponowania nieruchomością, o budowie na własne potrzeby i ewentualnie o przyjęciu odpowiedzialności za kierowanie budową).
Złożenie zgłoszenia: Dokumenty złóż w odpowiednim urzędzie (starostwo/urząd miasta).
Milcząca zgoda: Po 21 dniach od złożenia kompletnego zgłoszenia, jeśli urząd nie wniesie sprzeciwu, możesz rozpocząć prace budowlane.
Zawiadomienie o zamiarze rozpoczęcia robót: O planowanym terminie rozpoczęcia budowy należy zawiadomić powiatowego inspektora nadzoru budowlanego.
Zgłoszenie zakończenia budowy: Po wybudowaniu domu i wykonaniu inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej, składasz zawiadomienie o zakończeniu budowy. Po upływie 14 dni i braku sprzeciwu, możesz legalnie zamieszkać w swoim nowym domu do 70 m².
Podsumowanie: Budowa domu na zgłoszenie do 70 m² to realna szansa na szybkie spełnienie marzenia o własnym kącie. Uproszczona biurokracja, brak konieczności prowadzenia dziennika budowy i brak wymogu kierownika budowy (jeśli inwestor przyjmie odpowiedzialność) sprawiają, że to rozwiązanie jest coraz popularniejsze wśród Polaków. Pamiętaj jednak o dokładnym sprawdzeniu warunków zabudowy i gruntów, aby uniknąć problemów na etapie realizacji inwestycji.
Aby ułatwić Ci jeszcze bardziej budowę domu na zgłoszenie, podaję Ci link do strony GUNB, gdzie możesz uzyskać bezpłatny projekt domu z programu rządowego. Wszystkie projekty dostępne są tutaj. O programie możesz poczytać więcej w zakładce www.duda-opalinski.pl/projekty-domów
